ווען מעגן דאָקטוירים באַהאַנדלען אַ מענטש אָן זײַן הסכם?
לעצטנס האָט אַ סקאַנדאַל אויפגערודערט די וועלטן פון מעדיצין און ביאָ-עטיק. די מעשה האָט זיך פאַרלאָפן אין קאָרנעל-שפּיטאָל, איינעם פון די הויפּטצענטערס פון אַקאַדעמישער מעדיצין אין ניו-יאָרק, אין דעם נויטפאַל-אָפּטייל (עמערדזשענסי רום). און ווי אַזוי מע דערציילט די מעשה איז שטאַרק פאַרבונדן מיטן צוגאַנג וואָס מע האָט צום ענין גופא, דהיינו, ווען איז דעם פּאַציענטס הסכם נייטיק פאַר מעדיצינישער באַהאַנדלונג. דערציילט מען די מעשה אַזוי, נעמט מען דעם צד פון די דאָקטוירים - דערציילט מען אַנדערש, איז מען אויפן צד פון אָנקלאָגער. וועלן מיר סײַ ווי סײַ נעמען זיך צו דער מעשה.
דעם פּאַציענט האָט מען אַרײַנגעפירט אין נויטפאַל-אָפּטייל מיט אַ פּריוואַטן אויטאָ, נאָר די קרובים צי פרײַנד וואָס האָבן אים געבראַכט צו פירן זײַנען אַוועק. דער מענטש איז געווען פאַרמישט אין אַן אויטאָ-אַקצידענט און אין זײַן קאָפּ איז געווען אַ בלוטיקנדיקער וואונד. דער געטראָפענער האָט דאַכט זיך מסכים געווען אַז די דאָקטוירים זאָלן אַרײַננייען אַ פּאָר שטעך אין דעם וואונד כדי אים צו פאַרריכטן.
דאָ ווערט די מעשה קאָמפּליצירט, און עס בעט זיך אַן אַרײַנפיר צו דער אַרבעט פון טראַומאַ-דאָקטוירים, מעדיצינישע פּראָפעסיאָנאַלן וואָס אַרבעטן מיט קרבנות פון אַן אומגליק. לויט די כללים פוּן דער פאַך איז אָנגענומען אַז "אין יעדן לאָך שטעקט מען אַרײַן אַ פינגער" צו זען צי עפּעס איז ניט צעבראָכן אָדער צעבלוטיקט. אַז מע גיט אַרײַן אַ פינגער אין אָחור (רעקטום) קען מען זיך דערוויסן וועגן מצב פון בעקן (פּעלוויס בלע"ז), אינגעווייד, און נערוון-סיסטעם. איז דאָס אַ פּערפעקט מיטל וואָס מען קען דערמיט מוותּר זײַן אויף רענטגענס אָדער סי-טי-אימאַזשן? ניין, אָבער נוצלעך איז עס יאָ.
דער פּאַציענט האָט אָבער אין דעם פאַל געזאָגט אַז ער וויל ניט דעם רעקטום-אונוערזוך. ער האָט זיך געווערט, אַפילו בגוואַלד געפּרואווט אָפּשטעלן די אונטערזוכנדיקע דאָקטוירים. האָבן זיי אים אײַנגעצאַמט און - ווען דאָס האָט ניט אויסגעפּועלט - אײַנגעשלעפערט מיט מעדיקאַמענטן און "אײַנגעטרײַבלט" מיט אַ רערל דורכן האַלדז, כדי די אײַנשלעפערונג זאָל ניט דערדריקן זײַן אָטעמען.
ווי געזאָגט זײַנען די פּרטים אונטער אַ געוויסן פראגע-צייכן, און עס קען זײַן אַז די שפּעטערדיקע לעגאַלע אָפּרופן פוּן די צוויי צדדים ווען זײַן איבערגעטריבן. (דער פּאַציענט טענהט שוין אַז דער ניט-געבעטענער רעקום-אונטערזוך האָט בײַ אים גאָר אויסגערופן אַזאַ מין פּסיכאָלאָגישע טראַומע.) נאָר ניט געקוקט אויף דער געריכט-דראַמע שווימען אַרויף לפּחות צוויי עטישע שאלות פון דער גאַנצע מעשה:
1. אין וועלכע פאַלן קען מען אָננעמען אַז דער חולה איז מסכים - אָן צו באַקומען אַ בפירושן ענטפער? פאַראַן אומשטענדן אין מעדיצין, ווען מע קען ניט אָדער האָט ניט קיין צײַט צו בעטן דערלויבעניש בײַם פּאַציענט. איז דאָס געווען אַזאַ פאַל, צי האָט מען געדאַרפט מער בפירוש פעסטשטעלן אַז דער חולה איז מסכים? ווען איז חל די קאַטעגאָריע "נויטפאַל" און ווען מעג מען פאָרן ווײַטער לשם פּיקוח-נפש? ווען איז מען באַרעכטיקט ניט אָנצונעמען דעם פּאַציענטס אָפּזאָג, מיטן חשש אַז ער איז ניט בײַם פוּלן זינען?
2. וואָס הייסט "פּראָפעסיאָנעלע כללים"? ווער דעפינירט זיי? ווער באַשליסט ווען זיי זײַנען חל (אָדער ניט)? צי קען אַ פּאַציענט אַ מאָל ניט מסכים זײַן מיט די דאָקטוירים, אַפילו אין אַ נויטפאַל, ווען גענויע רוטינען זײַנען לעבנס-וויכטיק?
די דאָזיקע פראַגעס וועלן מסתּמא פאַרבלײַבן לאַנג נאָך דעם ווי דער דאָזיקער לעגאַלער פאַל איז באַשלאָסן און די אָפּקלאַנגען פוּן דער פּיקאַנטער מעשה שטילן זיך אײַן.
זיי ווערן נאָך מער קאָמפּליצירטער צו ענטפערן דערויף, ווען מע נעמט אין באַטראַכט די פיל-פּנימדיקע פּאַציענטן-באַפעלקערונג וואָס ניו-יאָרקער מעדיקער כל-המנים מוזן באַהאַנדלען. ניט נאָר שפּראַך פאַרשטעלט אַ מאָל די דאָקטער-פּאַציענט-באַציונג, נאָר סאָציאַלע און עקאָנאָמישע אַנדערשקייטן שאַפן אַ תּהום וואָס איז אַ מאָל אוממעגלעך איבערצושפּאַנען מיט בלויז ווערטער. אין די טעקסטביכער פון דער מעדיצישנער עטיק שרײַבט מען גלאַטיקע דעפיניציעס פון "פּאַציענטן-הסכם", נאָר יעדער וואָס האָט אַ מאָל געפּרואווט אַרומרעדן מיט אַ חולה אַ נייטיקע מעדיצינישע פּראָצעדור ווייסט אַז אָפטמאָל אָדער האָט דער פּאַציענט אַזאַ דרך-ארץ פאַרן דאָקטער, ממש ייראת-הכבוד, אַז זײַן הסכם איז באמת קיין פרײַער הסכם ניט - אָדער דער פּאַציענט און דער דאָקטער געפינען זיך ממש אין צוויי אַנדערע וועלטן, און ס'איז אוממעגלעך איבערצוגעבן יענעם די מיינונגען וואָס מע האָט אין קאָפּ.
צוריקגערעדט, ניט געקוקט אויף די שוועריקייטן, מוז יעדער דאָקטער ווי-ניט-איז (לשם עפעקטיווקייט און די שטאַרקע דרוקן פון אַרבעטס-טאָג) "אויסנעמען אַ הסכם" בײַם פּאַציענט, אָדער גאָרניט וועט אויפגעטאָן ווערן און די גאַנצע מאַשינעריע פון שפּיטאָל אָדער קליניק וועט בלײַבן שטעקן. זײַנען די צוויי עקן פוּן "הסכם-שטעקן" סותר איינער מיטן צווייטן, און יעדער דאָקטער פילט זיך צעריסן. אַרומרעדן יעדע זאַך מיט די פּאַציענט אַוודאי, אָדער די וואָס ווילן פאַרשטייען אָפטמאָל גאָרניט פון מעדיצינישן לשון, און די וואָס פאַרשטייען יאָ - ווילן אַ מאָל ניט.
אַן אויסוועג צו דעם פּראָבלעם (ווי קען אַ פּאַציענט באמת מסכים זײַן וועט ער פאַרשטייט ניט אַלע פּרטים פון דער מעדיצינישער תּורה? און ווי קען אַ דאָקטער פאַרשטיין דעם פּאַציענטס טענות, ווען ער איז אָפטמאָל אַרײַנגעטאָן אין זײַן אַרבעטס-וועלט?) קען מען אפשר געפינען אין דעם געדאַנק, אַז יעדער פּאַציענט מוז קלאָר מאַכן, נאָך איידער מע לאָזט אים אַרײַן אין שפּיטאָל, וואָסערע זאַכן ער וויל אָדער וויל ניט.
דעם זאָזיקן צוגאַנג איז אוממעגלעך אָנצונעמען ווען פּאַציענטן פאַלן אַרײַן אָן אַ פאַרבעטונג. וועלן אַלע מאָל זײַן אינצידענטן ווי דאָס, וואָס ס'איז פאָרגעקומען אין קאָרנעל, ווען אַ פּאַציענט כאַפּט זיך צו שפּעט אַז די פּראָצעדור איז ניט קיין גינציקע. זאָל מען פאַרזיכערן וואָס פריִער, וועמענס "ניט-הסכם"איז טאַקע פאַרלאָזלעך...
